آموزش مدلسازی چاه (بخش 12): کالیبراسیون روابط تجربی خواص سیال

مدل‌های نفت سیاه (Black oil) از مجموعه‌ای از روابط تجربی برای محاسبه خواص مختلف سیال مانند ویسکوزیته، فشار نقطه حباب، چگالی و غیره استفاده می‌کنند. در بسیاری از موارد، این خواص محاسبه شده با مقادیر اندازه گیری شده در آزمایشگاه مطابقت ندارند. بنابراین باید این روابط تجربی را کالیبراسیون (Calibration) کنیم تا خواص محاسبه شده توسط آن‌ها، به مقادیر اندازه‌گیری شده در آزمایشگاه نزدیک بشود (بهبود دقت محاسبات خواص سیال).

فشار نقطه حباب یکی از مهم‌ترین پارامترها در مدل‌سازی سیال نفت سیاه است، زیرا بسیاری از خواص سیال در بالا و پایین این نقطه تغییر می‌کنند. نقطه حباب به شرایط فشار و دمایی اشاره دارد که در آن تمام گازهای موجود به طور کامل در نفت حل می‌شوند. کاهش جزئی فشار (با فرض دمای ثابت) منجر به خروج اولین حباب گاز از فاز نفتی می‌شود و با کاهش بیشتر فشار، گاز بیشتری از محلول خارج می‌شود. نفت بالای نقطه حباب به عنوان نفت زیراشباع (Under-saturated oil) شناخته می‌شود زیرا مقدار گاز حل شده همیشه کمتر از مقداری است که می‌تواند حل شود. از طرف دیگر، نفت زیر نقطه حباب به عنوان نفت اشباع (Saturated oil) شناخته می‌شود. نفت بدون گاز محلول به عنوان نفت مرده (Dead oil) شناخته می‌شود.

اگر داده‌های کالیبراسیون حذف شوند، PIPESIM روابط تجربی را تنها بر اساس وزن مخصوص نفت و گاز (Oil and gas gravity) کالیبره می‌کند. برای کالیبره کردن یک سیال نفت سیاه، داده‌های اندازه‌گیری شده در آزمایشگاه تحت شرایط فشار و دمای آزمایش را اضافه کنید. گزارش‌های PVT شامل آزمایش‌های CCE و DL و CVD و Sep. Test و … می‌باشند و شما دیتای مورد نیاز خود را از این گزارش‌ها استخراج کرده و وارد نرم‌افزار می‌کنید.

پس از انجام کالیبراسیون، یک ضریب کالیبراسیون به عنوان نسبت مقدار اندازه‌گیری شده به مقدار محاسبه شده توسط روابط تجربی انتخاب شده برای خواص PVT محاسبه می‌شود.

برای مرور انواع تست‌های آزمایشگاهی خواص سیال حتما آموزش درس خواص سیالات مخزن را مشاهده کنید.

پیشنهاد آموزشی: آموزش درس خواص سیالات مخزن