آموزش مدلسازی چاه (بخش ۷): انواع مدل‌های عملکرد مخزن (IPR Models)

همان گونه که در این پست گفته شد، رابطه بین فشار جریانی ته چاه (pwf) و دبی تولیدی در سطح (qo) را منحنی عملکرد مخزن (Inflow Performance Relationship – IPR) می‌گویند. این منحنی بیانگر شرایط سیال ورودی از مخزن به ته چاه است. روابط زیادی برای IPR وجود دارد که ساده‌ترین آن معادله خط راست IPR می‌باشد. یک محدودیت این معادله (Well PI equation) آن است که فرض می‌شود نفت فوق اشباع و تنها اندکی تراکم‌پذیر است.

در صورتی که سیال تراکم‌پذیر (گاز) یا مخزن نفتی اشباع (دوفازی) باشد، رابطه فشار-دبی در این حالت انحنای زیادی را در دبی‌های بالا از خود نشان می‌دهد. بنابراین زمانیکه سیال به صورت دوفازی باشد نمودار IPR به صورت منحنی در می‌آید (رفتار غیرخطی IPR).

رابطه‌های تجربی متعددی برای این حالت وجود دارد و من در فصل اول آموزش جامع مهندسی بهره‌برداری پر کاربردترین آن‌ها را آموزش داده‌ام:

The Vogel method / The Fetkovich method / The Wiggins method / The Standing method / The Klins and Clark method / …

آموزش جامع مهندسی بهره‌برداری با رویکرد صنعتی

اگر به Help نرم‌افزار پایپ‌سیم مراجعه کنید، امکان مشاهده انواع مدل‌های IPR به کار رفته در این نرم‌افزار وجود دارد:

در نرم‌افزار پایپ‌سیم قسمتی وجود دارد که باید مقادیر پارامترهای معادله IPR را وارد کنید. برای مثال در تصویر زیر از معادله Well PI برای نمایش عملکرد جریان مخزن برای یک چاه عمودی استفاده کرده‌ایم. گزینه‌ای تحت عنوان Use test data وجود دارد که مربوط به داده‌های تست چند دبی است (Multi-rate well test data). توضیحات کامل چنین تست‌هایی در آموزش درس چاه‌آزمایی گفته شده است (این لینک). نرم‌افزار، مدل IPR را به طور خودکار به نحوی تنظیم می‌کند تا با داده‌های آزمایش مطابقت داشته باشد و شاخص بهره‌دهی حاصل (PI) را محاسبه می‌کند.

در مورد فرایند تطابق مدل‌های IPR با داده‌های ولتست به صورت مفصل در پست‌های آینده توضیح خواهم داد.

پیشنهاد آموزشی: آموزش آنالیز عملکرد چاه با استفاده از نرم‌افزار پایپ‌سیم