بهترین روشها برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید چیست؟
یکی از کاربردیترین مهارتهایی که یک مهندس نفت و به خصوص مهندس بهرهبردار میتواند کسب کند، مهارت انتخاب بهترین روشها برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید است. در ادامه به توضیح چند روش مهم آنالیز عملکرد چاه میپردازم.
۱) تجزیهوتحلیل دادههای تولید (Production Data Analysis)
یکی از سادهترین و رایجترین روشها برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید، تجزیهوتحلیل دادههای تولید، مانند دبی جریان، فشار، دما، ترکیب سیال و برش آب (واترکات) است. این دادهها را میتوان با نصب سنسورهای سرچاهی یا فشارسنج تهچاهی یا طی عملیات چاهآزمایی بهدست آورد. با مقایسه دادههای تولید با مقادیر مورد انتظار بر اساس مدل مخزن و طراحی چاه، میتوانید هر گونه انحراف یا روندی را که نشاندهنده مشکل است شناسایی کنید. به عنوان مثال، کاهش دبی یا فشار میتواند نشاندهنده تخلیه مخزن، آسیب سازند یا انسداد مکانیکی باشد. تغییر در ترکیب سیال یا برش آب میتواند نشاندهنده میانشکنی، انبساط کلاهک گازی یا مخروطی شدن آب باشد. تغییر دما میتواند نشاندهنده مشکل انتقال حرارت، نشتی یا اتلاف اصطکاک باشد.
آموزش جامع مهندسی بهرهبرداری با رویکرد صنعتی
دوره جامع چاهآزمایی (طراحی، عملیات، تفسیر با نرمافزار سفیر)
۲) آنالیز گرهای (Nodal Analysis)
روش دیگر برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید، استفاده از آنالیز گرهای است. آنالیز گرهای تکنیکی است که سیستم تولید را به بخشها یا گرههایی مانند مخزن، چاه، تکمیل، لوله مغزی، چوک و تجهیزات سطحی تقسیم میکند. هر گره ویژگیهای Inflow و Outflow خاص خود را دارد و با اعمال معادلات بقای جرم و انرژی برای هر گره، میتوانید عملکرد کل سیستم را محاسبه کرده و عوامل محدود کننده یا گلوگاهها را شناسایی کنید. به عنوان مثال، میتوانید مقدار بهینه سایز لوله مغزی، سایز چوک یا پارامترهای روشهای فرازآوری مصنوعی را برای به حداکثر رساندن دبی تعیین کنید. همچنین میتوانید مشکلاتی را که بر عملکرد Inflow و Outflow هر گره تأثیر میگذارد، مانند اسکین، آسیب مشبکها، محدودیت لوله یا ساییدگی چوک تشخیص دهید.
آموزش آنالیز گرهای چاه (مفاهیم + پیادهسازی گامبهگام در پراسپر)
۳) چاهپیمایی (Well Logging)
روش سوم برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید، استفاده از روش چاهپیمایی (یا همان نمودارگیری) است. نمودارگیری از چاه فرآیندی است که شامل راندن سنسورهای مختلف به درون چاه برای اندازهگیری خواص فیزیکی مختلف سازند، سیالات و چاه میشود. این ویژگیها عبارتند از مقاومت، تخلخل، نفوذپذیری، اشباع، چگالی، سرعت صوت، فشار، دما و غیره. با تجزیهوتحلیل لاگهای چاه، میتوانید اطلاعات ارزشمندی در مورد کیفیت مخزن، توزیع سیال و یکپارچگی چاه به دست آورید. به عنوان مثال، میتوانید زونهای تولیدی، سطوح تماس سیالات، اشباع سیالات هیدروکربنی و خواص پتروفیزیکی سازند را شناسایی کنید. همچنین میتوانید مشکلاتی را که بر وضعیت دهانه چاه تأثیر میگذارد، مانند وضعیت سیمان، نشت لوله جداری، خوردگی، یا رسوب اسکیل تشخیص دهید.
۴) تست ردیاب (Tracer Testing)
روش چهارم برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید، استفاده از تست ردیاب است. تست ردیاب تکنیکی است که شامل تزریق یا تولید مادهای است که میتواند در مایعات یا سازند ردیابی یا شناسایی شود. این ماده میتواند یک ماده شیمیایی، رادیواکتیو یا یک عامل بیولوژیکی باشد. با مانیتورینگ غلظت، توزیع و حرکت ردیاب، میتوانید به رفتار جریان سیال، ارتباط مخزنی و عملکرد چاه پی ببرید. به عنوان مثال، شما میتوانید ارتباط بین چاهها (interwell communication)، بازده جاروب (sweep efficiency)، ناهمگنی مخزن، و بازده جابجایی سیال را تعیین کنید. همچنین میتوانید مشکلاتی را که بر جریان سیال تأثیر میگذارد، مانند کاناله شدن، بایپس شدن، انگشتی شدن و غیره را شناسایی کنید.
۵) لاگ تولید (Production Logging)
پنجمین روش برای ارزیابی عملکرد چاه و تشخیص مشکلات تولید، استفاده از لاگ تولید (PLT) است. نمودار نگار تولید یا همان PLT فرآیندی است که شامل راندن سنسورهای مختلف به درون چاه برای اندازهگیری خواص مختلف سیالات و رژیم جریان است. این ویژگیها شامل دبی جریان، ترکیب سیال، سرعت، پسماند (holdup)، دما، فشار و اسپینر است. با تجزیهوتحلیل لاگهای تولید، میتوانید اطلاعات دقیقی در مورد رفتار جریان سیال و سهم هر زون یا بازه در تولید به دست آورید. به عنوان مثال، میتوانید دبی جریان، برش آب و نسبت گاز به نفت هر زون یا بازه را تعیین کنید. همچنین میتوانید مشکلاتی را که بر جریان سیال یا عملکرد چاه تأثیر میگذارد، مانند crossflow، مخروط شدگی آب، نشتی لوله مغزی و غیره شناسایی کنید.
آموزش ویدئویی مفاهیم و تئوریهای نمودار نگار تولید + تدریس نرمافزار امراد (Emeraude)
پیشنهاد ویژه: شرکت در دوره آموزشی آنالیز عملکرد چاه با نرمافزار Pipesim
دیدگاهتان را بنویسید