آیا در این شرایط رشته مهندسی نفت را ادامه بدهم؟

مقدمه: این پست، ترجمه ای از مقاله‌ای هست که مدتی پیش در لینکدین مطالعه کردم و به نظرم جالب آمد.

در اوایل سال ۲۰۱۶، قیمت نفت خام به زیر ۳۰ دلار به ازای هر بشکه کاهش یافت. سوالاتی برای دانشجویان یا متخصصان ایجاد شده بود که آیا این نشان از آغاز عصر یخی جدیدی همچون دهه ۱۹۸۰ بود یا نه.

در کنفرانس و نمایشگاه نفت و گاز آسیا، متخصصان جوان نگران کاهش قیمت نفت و گاز و تأثیرات ناشی از آن بر موقعیت‌های شغلی خود بودند.

در بحران مالی سال ۲۰۰۸ نیز قیمت نفت از بیش از ۱۴۰ دلار در هر بشکه به کمتر از ۴۰ دلار کاهش یافت و به تبع آن تعداد دکل‌های آمریکای شمالی از ۲۰۰۰ تا به کمتر از ۹۰۰ عدد کاسته شد.

طبق نمودار زیر، فعالیت‌های دکل‌های حفاری در دوران رکود اقتصادی از سال ۱۹۹۸ نمایش داده شده است و بیانگر آن است که هر سه بحران پیشین کوتاه مدت بوده‌اند. در هریک از این رکودها، در طول دو سال سقوط قیمت‌ها، فعالیت‌های دکل‌های حفاری در آمریکا به میزان ۸۰ درصد اوج فعالیت‌های پیشین خود رسیدند.

حال سوال این است که آیا اکنون نیز مانند دو رکود قبلی، طی دو یا سه سال همه چیز به حالت عادی خود برمی‌گردد یا اینکه همانند دهه ۱۹۸۰ خواهد بود؟ این چه معنایی برای مهندسان جوان در صنعت خواهد داشت؟

به نظر می رسد اوضاع بیشتر شبیه دهه ۱۹۸۰ است با این تفاوت که قیمت نفت به جای ۲۰ دلار، ۵۰ دلار خواهد بود.

در طول دهه ۱۹۸۰، تعداد دکل‌های حفاری از ۴۴۶۹ دکل فعال در نوامبر ۱۹۸۱، به ۶۸۶ عدد در ژوئن ۱۹۸۶ کاهش یافت. از ۱ مارس ۱۹۸۶ تا ۱ فوریه ۲۰۰۵، تعداد کل دکل‌های آمریکا به زیر ۱۳۰۰ ثابت باقیمانده بود و در فوریه سال ۱۹۹۹ به پایین‌ترین سطح خود یعنی ۵۰۲ دکل سقوط کرد. این تعداد دکل، کمترین مقداری بود که شرکت بیکر هیوز از دهه ۱۹۴۰ شروع به گزارش‌دهی دکل‌ها کرده بود و این نشان‌دهنده طوفان نبود بلکه حاکی از یک عصر یخبندان بود!

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا با این شرایط، شغلی برای من وجود خواهد داشت؟

تجربه رکود اول

امروزه متخصصان جوان شاهد اولین رکود طولانی مدت خود هستند و هیچکس نمی‌داند چه مدت طول خواهد کشید. من می‌توانم برخی از مشاهدات خود را در مورد آخرین رکود طولانی مدت با شما به اشتراک بگذارم: آن دوران، بهترین فرصت برای یک مهندس نفت بود. در طول آن بازه زمانی که قیمت ها پایین بود، فناوری‌های نوینی همچون چاه‌های افقی مدرن، چاه‌های چندشاخه‌ای، شکاف هیدرولیکی، تکنیک‌های MWD و LWD و شکاف هیدرولیکی چند مرحله‌ای در چاه‌های افقی توسعه و تجاری‌سازی شد. بسیاری از فناوری‌های مرتبط با مخازن موجود در اعماق دریا نیز در همین بازه زمانی پیشرفت کرد.

روش SAGD نیز در همین دوران اثبات و کاربردی شد. پیشرفت‌های بسیاری در محاسبات حاصل شد و این باعث ایجاد انقلابی در راه حل‌ها گردید.

فرصت‌های بسیاری در دوران رکود وجود دارد. ما باید به دنبال نوآوری باشیم و راه حل‌های جدیدی برای مشکلاتمان پیدا کنیم.

بسیاری از شما شغل خود را حفظ خواهید کرد؛ ولی مشاغل شما تغییر خواهد کرد. این را هم در نظر داشته باشید که بسیاری از متخصصان ارشد در ۵ تا ۱۰ سال آینده بازنشسته خواهند شد و پس از آن نوبت شماست که مسئولیت‌ها را به عهده بگیرید.

بسیاری از مردم در طول رکود طولانی مدت گذشته شغل خود را از دست دادند، درست همانطور که در طول این مدت نیز این اتفاق افتاده است. از سوی دیگر، امروزه کارفرمایان بسیار بیشتری نسبت به سال ۱۹۸۸ وجود دارد و شغل‌ها و فرصت‌های بین المللی کاملا متفاوتی نسبت به اواخر دهه ۱۹۸۰ وجود دارد.

بازگشت به دانشگاه: آیا برای شما؟

در طول رکود دهه ۱۹۸۰، من تصمیم گرفتم که برای کسب مدرک دکترا به دانشگاه استنفورد بروم. در آن زمان، منتورِ من مرحوم Scott بود. با داشتن چهار فرزند و نبود هیچگونه ضمانت حمایتی از طرف شرکت، این کار یک تصمیم‌گیری سختی برای من بود. اسکات یک توصیه به من کرد: وقت خود را برای پاسخ دادن به این سوال بگذار: “وقتی که ۴۰ ساله هستی، آیا از نداشتن مدرک دکترا پشیمان خواهی شد؟”. اگر چنین است، بدون توجه به هزینه‌های مالی آن مدرک را بگیر تا در آینده پشیمان نشوی. من تصمیم گرفتم که مدرک دکترای خود را بگیرم و شرکت نیز به تنها به میزان کافی از من حمایت کرد و این تصمیم، بهترین تصمیم دوران حرفه‌ای من بوده است. فرصت‌هایی را برای من گشود که بدون آن هرگز آن‌ها را تجربه نمی‌کردم.

دانش شما در مورد آنچه در آینده اتفاق می‌افتد بسیار محدود است. شاید شما در حال بررسی اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی نفت هستید. این یک ایده فوق‌العاده‌ای است. به فکر تحصیل در دانشگاهی غیر از دانشگاه مقطع لیسانس خود باشید. به دانشگاه‌های خارج از کشور خود فکر کنید. برای آمریکایی‌ها، من دانشگاه‌های امپریال کالج، هریوت وات، دلفت و … را پیشنهاد می‌کنم. اگر قصد دارید افق‌های خود را گسترش دهید، چرا آن‌ها را به جهان باز نمی‌کنید؟

اغلب از من در مورد MBA پرسیده می‌شود. مهندسان واقعا باید بدانند که چگونه شرکت‌هایشان درآمد کسب می‌کنند و مفاهیم NPV (Net Present Value) و EMV (Expected Monetary Value) را درک کنند. یک فرد MBA خوانده، بهتر مسائل مالی را درک می‌کند. اما اکثر مهندسان برای فهم جریان نقدی و مسائل اقتصادی نیازی به این ندارند. گرفتن مدرک MBA ممکن است فرصت‌های خوب و مسیرهای شغلی دیگری را فراهم کند.

من همیشه توصیه می‌کنم که در بهترین دانشگاه‌ها تحصیل کنید. اگر نمی‌توانید به یکی از دانشگاه‌های عالی دسترسی پدا کنید، در یکی از ۱۰ درصد دانشگاه برتر تحصیل کنید و با افراد movers and shakers ارتباط برقرار کنید. آن‌ها برای دهه‌های پیش رو، همکاران و رقیبان شما خواهند بود.

ارتباط با انجمن مهندسان نفت (SPE)

اگر امکان بازگشت به دانشگاه را ندارید، با انجمن مهندسان نفت (SPE) ارتباط نزدیکی داشته باشید. مشارکت داوطلبانه در SPE، شما را در معرض پیشرفته‌ترین فناوری‌ها و بهترین فرصت‌ها قرار می‌دهد. در این انجمن بهترین و بروزترین تکنولوژی‌ها ارائه می‌شود و شرکت‌ها نیاز به کسانی دارند که این تکنولوژی‌ها را به صورت اقتصادی پیاده‌سازی نمایند.

اگر فرد علاقمندی هستید، سعی کنید هر هفته یکی از مقالات SPE را به صورت کامل مرور کنید و نکات مهم آن را یادداشت‌برداری نمایید. وقتی که به جلسات SPE یا نمایشگاه‌ها می‌روید، مطمئن شوید که که فهمیده‌اید هریک از غرفه‌داران واقعا چه می‌کنند.

برخی از بخش‌های SPE کارگاه‌های آموزشی در مورد موارد زیر برگزار می‌کنند:

• مصاحبه،
• مهارت‌های رزومه‌نویسی،
• چگونه یک مشاور باشیم؟
• چگونه شرکت خود را تاسیس نماییم؟
• داشتن یک پیج تخصصی در لینکدین

به یاد داشته باشید که چرا شما به این صنعت پیوستید. ما انرژی ایمن، مقرون به صرفه و بهبود کیفیت زندگی ساکنان کره زمین را ارائه می‌دهیم. این جایی است که ایده‌های شما می‌تواند منجر به سرمایه‌گذاری‌های چندین میلیون دلاری تبدیل شود.

منبع: این لینک

ترجمه مقاله: صادق سلمانی

نویسنده مقاله:

Nathan Meehan
Managing Director at Gaffney, Cline & Associates (a subsidiary of Baker Hughes)

Georgia Institute of Technology
BSc, Physics

University of Oklahoma
MSc, Petroleum Engineering

Stanford University
PhD, Petroleum Engineering