معرفی گرایش مهندسی بهره‌برداری (Production Engineering)
مهندسی بهره‌برداری (Production Engineering) یکی از گرایش‌های مهندسی نفت است که در چند سال اخیر اهمیت تخصص فارغ‌التحصیلان این گرایش در صنعت نفت به طرز چشم‌گیری افزایش یافته است. گاهی اوقات نیز با عنوان مهندسی تولید شناخته می‌شود.
من حدود ۵ سال سابقه کار در بخش مهندسی بهره‌برداری دارم که حدود ۴ سال آن را مهندس بهره‌بردار فیلد بودم و در حال حاضر مهندس بهره‌بردار در ستاد شرکت ملی مناطق نفت‌‌خیز جنوب می‌باشد. بنابراین تجربیات خوبی در مورد شرایط کاری این گرایش دارم و می‌خواهم آن را با شما به اشتراک بگذارم.
اما چرا گرایش مهندسی بهره‌برداری تا این حد مهم شده است؟
دلیلش آن است که چاه‌های ایران در نیمه دوم عمر خود هستند و هر روز با چالش‌های تولیدی متنوعی روبرو می‌شوند. بنابراین به مهندسان نفت با تخصص مرتبط با حل مشکلات چاه‌ها نیاز فراوانی وجود دارد و اگر کسی وقت کافی برای این حوزه بگذارد قطعاً بیکار نخواهد ماند.
در این گرایش شما به فردی چندمهارته تبدیل می‌شوید که می‌بایست در طول زمان تخصص اصلی خود را انتخاب و در همان حوزه جزو بهترین‌ها شوید. برخی از تخصص‌های گرایش مهندسی بهره‌برداری:
- اسیدکاری
- تعمیر و تکمیل چاه‌ها
- تفسیر نمودارهای تولید
- تفسیر داده‌های ولتست
- مدلسازی چاه و شبکه تولیدی
- تضمین جریان
- طراحی پمپ ESP و SRP
- طراحی فرازآوری مصنوعی
- کنترل ماسه
- آسیب سازند
- و …
پیشنهاد آموزشی: دوره آموزشی روش‌های فرازآوری مصنوعی در ایران (گس لیفت، پمپ ESP و پمپ SRP)
شرایط کاری مهندسی بهره‌برداری
فارغ‌التحصیلان گرایش مهندسی بهره‌برداری پس از فارغ‌التحصیلی امکان کار به صورت آفیس و یا عملیاتی را دارند، اما یادتان باشد که وظیفه اصلی شما نظارت بر سیستم تولید است و به همین خاطر اکیدا توصیه می‌کنم حتما مدتی در عملیات و در ارتباط نزدیک با چاه‌ها باشید. سنس عملیاتی نسبت به موضوعات مختلف، یک سر و گردن شما را از سایر رقبا جلو می‌اندازد!
دوستانی که در آفیس شرکت‌ها استخدام می‌شوند، کار طراحی و نظارت بر تولید را بر عهده دارند. هر یک از مواردی که در بالا گفته شد برای اجرای صحیح و اصولی، نیاز به طراحی بهینه دارند که این جزو اصلی‌ترین وظایف شماست.
اما برخی از دوستان نیز به عنوان مهندس بهره‌بردار فیلد استخدام می‌شوند. در چنین شرایطی شما علاوه بر کارهای طراحی و مدلسازی، مسئول نظارت بر کلیه عملیات‌های درون‌چاهای از جمله اسیدکاری، ولتست، اسلیک لاین، کویل تیوبینگ، نمودارگیری، مشبک‌کاری، نصب پمپ و … خواهید بود.
پیشنهاد آموزشی: دوره آموزشی اسیدکاری مخازن کربناته (مباحث آزمایشگاهی، طراحی و عملیاتی)
برخی از شرکت‌ها صرفا به شخصی جهت نظارت بر عملیات‌ها در منطقه عملیاتی نیاز دارند و کار طراحی را نفرات آفیس تهران انجام می‌دهند. شخصی که صرفا کار نظارت بر عملیات‌ها را انجام می‌دهد، معمولا به عنوان کارشناس عملیات بهره‌برداری استخدام می‌شود و گاهی اوقات نیز مهندس بهره‌بردار فیلد نامیده می‌شود.
بهترین شرکت‌های خصوصی برای استخدام یک مهندس بهره‌بردار کدامند؟
در ادامه معروف‌ترین شرکت‌هایی که یک مهندس بهره‌بردار می‌تواند کار کند را لیست کرده‌ام:
- اکتشاف توسعه و تولید پاسارگاد
- پتروپارس
- توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا (و شرکت های زیرمجموعه)
- انرژی دانا
- تأسیسات دریایی
- مپنا
- سروک آذر
- پادیاب تجهیز
- و …
برای مشاهده انجمن شرکت‌های اکتشاف و تولید ایران به این لینک مراجعه کنید.
البته شرکت‌های خارجی که در حال حاضر در ایران کار می‌کنند نیز گزینه بسیار خوبی برای استخدام هستند. این شرکت‌ها عموما روسی و چینی هستند.
حقوق و مزایای مهندس بهره‌بردار چقدر است؟
این مورد کاملا بستگی به این دارد که شما در کدامیک از شرکت‌های بالا استخدام شده‌اید. به صورت کلی حقوق و مزایای شما در رشته مهندسی نفت به شرکتی که در آن کار می‌کنید بستگی دارد. اما اگر بخواهم یک تقریبی به شما بدهم، یک مهندس بهره‌بردار که در شرکت‌های بالا استخدام شود و حدود ۵ سال سابقه کار داشته باشد، چیزی حدود ۲۵ تا ۴۰ تومن دریافت می‌کند (سال ۱۴۰۲). البته رقم گفته شده تقریبی است! شرکت‌های روسی فعال در ایران نیز حقوق‌هایی در حدود ۵۰ تا ۶۰ تومن به نفر ۵ سال سابقه کار می‌دهند.
در کنار حقوق اصلی، مزایای جانبی نیز وجود دارد که می‌تواند شامل هزینه سفر، وام‌های کم‌بهره، کارت خرید، پاداش و سایر مزایا باشد. بنابراین در شرکتی کار کنید که مزایای جانبی بیشتری داشته باشد 🙂
آینده گرایش مهندسی بهره‌برداری چگونه است؟
این گرایش از نظر من حال و آینده بسیار خوبی دارد. دلیلش نیز مشکلات متعدد چاه‌های ایران و نیاز روز افزون به استفاده از روش‌های فرازآوری مصنوعی می‌باشد. بنابراین به هیچ عنوان در آینده این گرایش شک نکنید و با قدرت به بهبود مهارت و تخصص خود در این حوزه ادامه بدهید.
در انتها اگر بخواهم آموزش مناسبی برای گرایش مهندسی بهره‌برداری معرفی کنم، قطعا پیشنهادی جز آموزش جامع مهندسی بهره‌برداری با تدریس خودم ندارم:
آموزش جامع مهندسی بهره‌برداری (با رویکرد صنعتی)
دیدگاهتان را بنویسید