بلاگ

مهندسی مخزن کاربردی (۴): پتروفیزیک

این پست در ادامه سلسله پست‌های “مهندسی مخزن کاربردی” نوشته شده است.

یکی از کارهای مهمی که در مطالعات پتروفیزیکی انجام می‌شود، تفسیر لاگ‌های چاه (Well log interpretation) هست. تفسیر لاگ‌ها با استفاده از دو نرم‌افزار ژئولاگ (Geolog) و تک لاگ (Techlog) انجام می‌شود.

لاگ‌های کابلی (wireline log): چاه‌پیمایی ابزار اصلی برای ارزیابی پیوسته حفره چاه است. اگر کیفیت تفسیر داده‌های لاگ خوب باشد، این امکان برای ما فراهم می‌شود که چالش‌هایی از قبیل تعیین تعیین لیتولوژی، ارزیابی ضخامت خالص مخزن، خواص مخزن و اشباع را حل کنیم.

داده‌های مغزه: قبلا در این پست به طور کامل به مبحث اهمیت داده‌های مغزه پرداختم. به طور کلی داده‌های مغزه برای مطالعه تخلخل، تراوایی مطلق، فشار موئینگی و … به کار می‌رود. 

مدل اشباع: معمولا اشباع توسط لاگ مقاومت (Resistivity log) تخمین زده می‌شود و روش کار بر اساس معادله آرچی است:

فاکتور سیمان شدگی (m) بر اساس رابطه بین “تخلخل” و “ضریب مقاومت سازند (Formation Resistivity Factor)” تعیین می‌شود. در نمودار زیر نحوه تعیین m را مشاهده می‌کنید:

Correlation chart FF- Ф

توان اشباع (n) بر اساس اندیس مقاومت (Resistivity index – RI) و اشباع آب تعیین می‌شود:

Correlation chart RI-Sw

برای مثال ضرایب m و n برای یکی از سازندهای ایران به این صورت است:

m = 1.96

n = 1.927

هرچقدر مطالعات ما کامل‌تر و آزمایشات بیشتری در اختیار داشته باشیم، امکان این وجود دارد که مقادیر بهتر و دقیق‌تری برای m و n محاسبه کنیم.

برای مثال ممکن است در یک مطالعه مقدار m و n به صورت زیر محاسبه شوند:

یکی از اهداف مهم تفسیر لاگ، تعیین ضخامت مخزن و همچنین ضخامت ناحیه تولیدی می‌باشد.

تذکر: این پست به مرور تکمیل می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید